Η Ευαγγελική περικοπή για την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου…
Σε μερικούς, που ήταν σίγουροι για την ευσέβειά τους και περιφρονούσαν τους άλλους, είπε την παρακάτω παραβολή:
«Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στο ναό για να προσευχηθούν. Ο ένας ήταν Φαρισαίος και ο άλλος τελώνης.
Ο Φαρισαίος στάθηκε επιδεικτικά και έκανε την εξής προσευχή σχετικά με τον εαυτό του: “Θεέ μου, σ΄ ευχαριστώ που δεν είμαι σαν τους άλλους ανθρώπους άρπαγας, άδικος, μοιχός ή και σαν αυτόν εδώ τον τελώνη”.
Εγώ νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα και δίνω στο ναό το δέκατο από όλα τα εισοδήματά μου”.
Ο τελώνης, αντίθετα, στεκόταν πολύ πίσω και δεν τολμούσε ούτε τα μάτια του να σηκώσει στον ουρανό. Αλλά χτυπούσε το στήθος του κι έλεγε: “Θεέ μου, σπλαχνίσου με τον αμαρτωλό”.
Σας βεβαιώνω πως αυτός έφυγε για το σπίτι του αθωωμένος και συμφιλιωμένος με το Θεό, ενώ ο άλλος όχι. Γιατί όποιος υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, και όποιος τον ταπεινώνει θα υψωθεί”.
Μετάφραση: (Λουκ. 18,9 – 18,14)
Σχόλιο:
Η σπουδαία παραβολή που ο Κύριος είπε, είναι μια τέλεια διδαχή, που τονίζει πόσο απαραίτητη είναι η ταπείνωση στην μετάνοια μας, αλλά και γενικά να είμαστε ταπεινοί άνθρωποι και όχι υπερήφανοι.
Στην παραβολή του Κυρίου, δίνεται ένα παράδειγμα με δύο ανθρώπους που προσεύχονται στον Ναό. Ο ένας είναι Φαρισαίος, ενώ ο άλλος είναι τελώνης.
Ο Φαρισαίος στάθηκε επιδεικτικά και έκανε την εξής προσευχή σχετικά με τον εαυτό του: “Θεέ μου, σ΄ ευχαριστώ που δεν είμαι σαν τους άλλους ανθρώπους άρπαγας, άδικος, μοιχός ή και σαν αυτόν εδώ τον τελώνη”.
Εγώ νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα και δίνω στο ναό το δέκατο από όλα τα εισοδήματά μου”.
Ο τελώνης, αντίθετα, στεκόταν πολύ πίσω και δεν τολμούσε ούτε τα μάτια του να σηκώσει στον ουρανό. Αλλά χτυπούσε το στήθος του κι έλεγε: “Θεέ μου, σπλαχνίσου με τον αμαρτωλό”.
Ο Κύριος σε αυτά τα ακούσματα, αποδοκίμασε την στάση του φαρισαίου, γιατί ήταν στάση επίδειξης και υπερηφάνειας, και χωρίς να υπάρχει ίχνος ταπεινώσεως, ήταν άνθρωπος που παρουσίαζε τον εαυτό του σωστότερο από όλους τους ανθρώπους, και περιφρονούσε έτσι με αυτόν τον τρόπο τους υπόλοιπούς ανθρώπους. Αυτός ο άνθρωπος νόμιζε πως ήταν ο καλύτερος, και η υπερηφάνεια του ήταν σε μέγιστα ύψη μέσα στην ψυχή του. Αυτός ο άνθρωπος, δεν είχε καταλάβει το απαραίτητο που χρειάζεται να έχει ο ακόλουθος του Κυρίου, δεν είχε καταλάβει πως ο Κύριος αγαπάει τους ταπεινούς, και μισεί την υπερηφάνεια.
Γι’ αυτό λοιπόν ο Κύριος είπε αυτά τα σπουδαία λόγια για τον τελώνη, είπε:
Σας βεβαιώνω πως αυτός έφυγε για το σπίτι του αθωωμένος και συμφιλιωμένος με το Θεό, ενώ ο άλλος όχι. Γιατί όποιος υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, και όποιος τον ταπεινώνει θα υψωθεί”.
Ας δούμε όμως τώρα, ποια ήταν τα χαρακτηριστικά των δύο, του φαρισαίου και του τελώνου:
Φαρισαίου: Οι Φαρισαίοι γνωρίζουμε πως ήταν άνθρωποι υποκριτές, εγωιστές, και υπερήφανοι, και πίστευαν που ήταν δίκαιοι και άγιοι. Ήταν άνθρωποι που έβλεπαν όλους του άλλους αμαρτωλούς, εκτός από τον εαυτόν τους. Γενικά οι Φαρισαίοι ήταν άνθρωποι που περιφρονούσαν τους άλλους ανθρώπους.
Τελώνου: Η τάξη των τελώνων, γνωρίζουμε πως διέπρατταν αδικίες, τοκογλυφίες και κλοπές. Και γι’ αυτό ο κόσμος ήταν πάντα δυσαρεστημένος μαζί τους.
Αρχικό Κείμενο:
Εἶπε δὲ καὶ πρός τινας τοὺς πεποιθότας ἐφ᾿ ἑαυτοῖς ὅτι εἰσὶ δίκαιοι, καὶ ἐξουθενοῦντας τοὺς λοιπούς, τὴν παραβολὴν ταύτην·
ἄνθρωποι δύο ἀνέβησαν εἰς τὸ ἱερὸν προσεύξασθαι, ὁ εἷς Φαρισαῖος καὶ ὁ ἕτερος τελώνης.
ὁ Φαρισαῖος σταθεὶς πρὸς ἑαυτὸν ταῦτα προσηύχετο· ὁ Θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμὶ ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ τελώνης·
νηστεύω δὶς τοῦ σαββάτου, ἀποδεκατῶ πάντα ὅσα κτῶμαι.
καὶ ὁ τελώνης μακρόθεν ἑστὼς οὐκ ἤθελεν οὐδὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς εἰς τὸν οὐρανὸν ἐπᾶραι, ἀλλ᾿ ἔτυπτεν εἰς τὸ στῆθος αὐτοῦ λέγων· ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ.
λέγω ὑμῖν, κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ ἢ γὰρ ἐκεῖνος· ὅτι πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται.
(Λουκ. 18,9 – 18,14)
