Η εγκράτεια του Χριστιανού δεν είναι απλώς αποτέλεσμα ανθρώπινης προσπάθειας ή της ισχυρής θέλησης, αλλά καρπός του Αγίου Πνεύματος, που ωριμάζει μέσα μας μέσα από πνευματικό αγώνα, προσευχή και συνεχή συνεργασία με τη θεία χάρη. Ο Χριστιανός που ασκεί εγκράτεια το κατορθώνει γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο· δεν υπάρχουν άλλες “συνταγές” ή εύκολες λύσεις. Η σταθερή μελέτη της πίστης, η προσωπική σχέση με τον Χριστό και η ζωή μέσα στην κοινότητα της Εκκλησίας οδηγούν στη συνεχή κοινωνία με τη θεία χάρη, ώστε η εγκράτειά μας να γίνεται βαθμιαία ευκολότερη και δυνατή ακόμη και απέναντι σε κάθε πάθος που μας δυσκολεύει.

Η εγκράτεια πάντοτε ενεργεί μέσα στη ζωή του Χριστιανού, και αυτό πραγματοποιείται με τη δική του ελευθερία, με σκοπό την απελευθέρωση από τα πάθη που αλλοιώνουν την εικόνα του Θεού μέσα μας. Ο αγώνας αυτός φαίνεται δύσκολος στην αρχή, αλλά είναι γεμάτος ελπίδα, γιατί δεν τον δίνουμε μόνοι μας· ο Χριστός είναι παρών, συμπαραστάτης και καθοδηγητής, ενώ η Εκκλησία μας παρέχει τα μέσα — τα Μυστήρια, τον λόγο του Θεού και τους Αγίους — που μας ενδυναμώνουν στον δρόμο αυτό.