«Πάλιν ο Ιησούς μου και πάλιν μυστήριον. Μυστήριον το οποίον δεν είναι ούτε ψεύτικον ούτε απρεπές… Μυστήριον και θείον και υψηλόν που δημιουργεί λαμπρότητα.

Διότι η αγία ημέρα των Φώτων εις την οποίαν έχομεν φθάσει και την οποίαν έχομεν αξιωθή να εορτάσωμεν σήμερα, έχει μεν ως αρχή το βάπτισμα του Χριστού μου, του αληθινού φωτός, το οποίο φωτίζει κάθε άνθρωπον ο οποίος έρχεται εις τον κόσμον, πραγματοποιεί δε τον καθαρισμόν μου και βοηθεί το φως το οποίον έχομεν λάβει από τον Θεόν κατά την δημιουργίαν, και το οποίον έχομεν κάνει να σκοτεινιάση και να αδυνατίση.

Ακούσατε λοιπόν την φωνήν του Θεού: «Εγώ είμαι το φως του κόσμου» και δια τον λόγον αυτόν, πλησιάσετέ Τον και πάρετε φως και τα πρόσωπά σας δεν θα σκιαστούν από εντροπήν, επειδή έχουν την σφραγίδα του αληθινού φωτός. Να, ευκαιρία αναγεννήσεως • ας γίνωμεν ουράνιοι. Να, καιρός αναδημιουργίας • ας ξαναβρούμε τον πρώτον Αδάμ»1.

Με αυτούς τους λόγους, αγαπητοί μου αδελφοί και φιλέορτοι, ο μύστης της θείας ελλάμψεως, ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, περιγράφει τα μεγαλεία της σημερινής ημέρας.

Θεοφάνεια … «Θεός Λόγος επεφάνη εν σαρκί, τω γένει των ανθρώπων»2 …

Φώτα… «Φως εκ φωτός έλαμψεν τω κόσμω Χριστός ο Θεός ημών»3, καθώς ψάλλουν γεμάτοι ενθουσιασμό οι πνευματοκίνητοι ιεροί υμνογράφοι της Εκκλησίας μας, δοξολογώντας τον εν Ιορδάνη υπό Ιωάννου βαπτισθέντα Δεσπότη και Κύριο.

Επιτρέψτε μου, λοιπόν, σήμερα να επικοινωνήσω και πάλι μαζί σας καρδιακά και αγαπητικά, ως πνευματικός πατέρας προς τα ευλογημένα και φωτόμορφα παιδιά του και να σας μεταφέρω την εμπειρία των Αγίων της αμωμήτου Πίστεώς μας μέσα από το λόγο του Χριστού, τον οποίο ακούσαμε να επαναλαμβάνει η θεολόγος φωνή της Εκκλησίας : «Εγώ ειμι το φως του κόσμου»4.

Πρώτον. «Εγώ ειμι το φως του κόσμου».

Η Αγία Γραφή, η Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας μας και η εμπειρία των Αγίων μας βεβαιώνουν ότι ο Θεός είναι φως και μάλιστα το αληθινό φως. «Χριστέ, το φως το αληθινόν, το φωτίζον και αγιάζον πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον, σημειωθήτω εφ’ ημάς το φως του προσώπου Σου, ίνα εν αυτώ οψόμεθα φως το απρόσιτον»5, αναφωνούμε καθημερινά μέσα στη λατρεία της Εκκλησίας μας.

Ομολογούμε συγχρόνως ότι ο Θεός είναι Αυτός που δημιούργησε το αισθητό φως, το οποίο φωτίζει όλη τη δημιουργία και ιδιαίτερα τον άνθρωπο.

Υπήρχε φως: το Άναρχον και Αΐδιον Φως το προεκλάμψαν προ πάντων των αιώνων.

Κατά τη δημιουργία του κόσμου, είπε ο Θεός, που είναι το νοερό φως: «γενηθήτω φως και εγένετο φως»6.

Άρα το κτιστό φως είναι δώρο του πανάγαθου Θεού, είναι μία αμυδρή εικόνα του ακτίστου φωτός της Θεότητος. Είναι λαμπρό, καθαρό, άϋλο.

Και ο ήλιος ακόμη, ο οποίος ανατέλλει καθημερινά και με τις ζωογόνες ακτίνες του αναζωογονεί τον πλανήτη μας, το Δημιουργό Του μας δείχνει, τον αειλαμπή και υπέρφωτο της δικαιοσύνης Ήλιο, την απαράλλακτη εικόνα του Πατρός, το Δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, αυτόν ο Οποίος έγινε άνθρωπος δια φιλανθρωπίαν και «επεφάνη εν τω κόσμω…ίνα φωτίση τους εν σκότει καθημένους»7.

Το φως, όμως, του ήλιου δεν μπορεί να διεισδύσει παντού. Αφήνει σκιές και συγχρόνως αδυνατεί να εισέλθει στον πνευματικό κόσμο του ανθρώπου.

Κάνει διακριτές τις μορφές των ανθρώπων, όχι όμως τους διαλογισμούς τους. Φανερώνει τις δυσκολίες του δρόμου της ζωής, όχι όμως και τις παγίδες της αμαρτίας.

Αντιθέτως, το Άκτιστο Φως φωτίζει τα εσώτατα του ανθρώπου, το χώρο της καρδιάς και μας αποκαλύπτει τη στενή και τεθλιμμένη οδό που μας οδηγεί στη σωτηρία. Χωρίς αυτό το φως δεν θα είχαμε ούτε τη γνώση των μυστηρίων του Θεού, ούτε πρωτίστως την αποκάλυψη της Βασιλείας του Ουρανίου Πατρός 8.

Γι’ αυτό και ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς προσευχόταν καθημερινά επαναλαμβάνοντας την μονολόγιστη ευχή: «Κύριε, φώτισόν μου το σκότος».

Δεύτερον. «Εγώ ειμι το φως του κόσμου».

Το φως του Χριστού είναι ενέργεια της θεότητός Του. Τα πρόσωπα της Αγίας Τριάδος αποκαλύπτονται ως φως στην καρδιά των θεουμένων ανθρώπων.

Ο Θεός, στην Αγία Γραφή και γενικά στη γλώσσα της Εκκλησίας, παρουσιάζεται ως φως, όχι κατά την ουσία Του, αλλά κατά τις άκτιστες ενέργειές Του.

«Φως ο Πατήρ, φως ο Λόγος, φως και το Άγιον Πνεύμα» 9.

Αυτό το φως είδαν οι Μαθητές αμυδρά «καθώς ηδύναντο» επάνω στο όρος Θαβώρ, όταν το πρόσωπο του Χριστού έλαμψε ως ο ήλιος και τα ιμάτια Αυτού έγιναν λευκά ως το φως 10.

Αυτό το φως είδε ο Απόστολος Παύλος στο δρόμο προς τη Δαμασκό11.

Με αυτό το φως γνωρίζουμε τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα. Ζώντας μέσα στην Εκκλησία του Χριστού, τη μοναδική Εκκλησία, απολαμβάνουμε και εμείς οι Ορθόδοξοι αυτήν την άκτιστη ενέργεια της χάριτος του Θεού.

Την ζούμε την ώρα της μετανοίας, όταν διώχνει τα πάθη από την ψυχή μας και μας θεραπεύει από τα τραύματα της αμαρτίας.

Την αισθανόμαστε μέσα στο χώρο της καρδιάς να μας διαβεβαιώνει για τη ζωντανή παρουσία του Χριστού και συγχρόνως να μας γεμίζει από πνευματική χαρά και αγαλλίαση.

Γι’ αυτό και μετά από τη Θεία Λειτουργία, αφού κοινωνήσουμε των Αχράντων Μυστηρίων, ψάλλουμε: «Είδομεν το φως το αληθινόν, ελάβομεν Πνεύμα επουράνιον».

Γράφει ένας θεόπτης Πατέρας της Εκκλησίας, ο Γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ: «Έτυχε να βιώσω είδη τινά φωτός και φώτων: το «φως» της καλλιτεχνικής εμπνεύσεως…το «φως» του φιλοσοφικού στοχασμού…το «φως» της επιστημονικής γνώσεως… Αλλ’ ότε εις ώριμον ήδη ηλικίαν επέστρεψα εις τον Χριστόν ως τον τέλειον Θεόν, περιέλαμψεν εμέ το άναρχον Φως. Το θαυμαστόν τούτο Φως, έστω και εν τω μέτρω εν τω οποίω εδόθη εις εμέ να γνωρίσω δια της άνωθεν ευδοκίας, επεσκίασε πάντα τα άλλα, ως ο ανατέλλων ήλιος δεν επιτρέπει να ίδωμεν εισέτι και τους πλέον λαμπρούς αστέρας»12.

Αδελφοί μου, «το αληθινόν Φως επεφάνη και πάσι τον φωτισμόν δωρείται»13, ακούσαμε στην Ακολουθία του Όρθρου την εμπειρία των ιερών υμνογράφων της Εκκλησίας.

Όμως, πέρασαν πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια από την ανατολή του αληθινού Φωτός και του Ηλίου της δικαιοσύνης, που είναι ο Ιησούς Χριστός και η ανθρωπότητα ακόμη βυθίζεται σε ένα βαθύτατο σκότος.

Ποτέ άλλοτε στον πλανήτη μας δεν είχαν παρουσιασθεί τόσα άλλα φώτα, όπως μας τα περιέγραψε προηγουμένως ο θεοφόρος ασκητής.

Ποτέ άλλοτε δεν δαπανήθηκαν τόσα χρήματα, προκειμένου να φθάσουμε στην αναζήτηση της επιστημονικής αλήθειας, της ανέσεως, της ευμάρειας κι όλων εκείνων των μέσων που μας προσφέρει ο πολιτισμός και η καταναλωτική κοινωνία.

Και το αποτέλεσμα: η απανθρωπιά, η εκμετάλλευση του ανθρώπου, η αιματοχυσία, ο πόλεμος, τα αδιέξοδα, η καταστροφή του περιβάλλοντος, το βαθύ και πυκνό σκοτάδι που κυριαρχεί στο χώρο της καρδιάς και δεν μας επιτρέπει να γνωρίσουμε το αληθινό Φως του κόσμου, τον παμφαέστατο Λόγο, τον ρυπτόμενο στα νερά του Ιορδάνου Ήλιο, το απαύγασμα της δόξης του Πατρός 14.

Πρέπει να ομολογήσουμε όλοι μας ότι αιχμαλωτιστήκαμε από τα λαμπερά αλλά ψεύτικα φώτα που μας προσέφερε η δυτική ευδαιμονία.

Δεχθήκαμε έναν τρόπο ζωής διαφορετικό από αυτόν με τον οποίο έζησαν οι Άγιοι και οι πρόγονοί μας, με αποτέλεσμα να μας αποκαλούν σήμερα φτωχούς και ανυπόληπτους.

Γι’ αυτό και προβάλλεται ως επιτακτική ανάγκη να επιστρέψουμε και να αναζητήσουμε αυτό το Φως του Χριστού που θα μας βγάλει από το σκοτεινό αδιέξοδο.

Εκείνοι στους οποίους στηριχθήκαμε, μας ζητούν ανταλλάγματα και πολλά άλλα δυσβάστακτα και απειλητικά για την Πατρίδα και την ενότητά μας.

Η σώζουσα χάρη όμως του Θεού, το αληθινό Φως, προσφέρεται δωρεάν και πλουσιοπάροχα. Με Αυτό θα πλεύσουμε στη θάλασσα της παρούσης ζωής για να φθάσουμε μία μέρα στον εύδιο λιμένα της Βασιλείας των Ουρανών.

Αυτήν τη φωτοφανή ημέρα, ας ακούσουμε και πάλι και ας πιστεύσουμε τη φωνή του Χριστού: «Εγώ ειμι το φως του κόσμου • ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήση εν τη σκοτία, αλλ’ έξει το φως της ζωής»15.

Αυτήν τη φωτόνυμη ημέρα, που «η κτίσις φωτίζεται • … τα πάντα ευφραίνονται, τα ουράνια άμα και τα επίγεια» … επεφάνη η χάρις του Θεού, η σωτήριος πάσιν ανθρώποις»16, σας απευθύνω τις πλέον εγκάρδιες και θερμότατες ευχές μου και σας εύχομαι υγεία, δύναμη, πρόοδο και ευημερία για τις οικογένειές σας, για την Πατρίδα μας, αλλά και για τον κόσμο ολόκληρο.

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ

1 Αγ. Γρηγορίου του Θεολόγου, Εις τα Άγια Φώτα, ΕΠΕ 5,73

2 Ιδιόμελο πλ. β’ ήχου του Όρθου της εορτής των Θεοφανείων

3Τροπάριο των Αίνων του Όρθρου της εορτής των Θεοφανείων

4 Ιω. 8,12

5 Ευχή Α’ Ώρας

6 Γεν. 1,3

7 Τροπάριο πλ. α’ ήχου του Εσπερινού της εορτής των Θεοφανείων

8 Αρχιμ. Σωφρονίου Σαχάρωφ, Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστί, εκδ. Γ’, Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας, 1996, σελ. 286

9 Εξαποστειλάριο Σαββάτου μετά την Πεντηκοστή

10 Ματθ. 17,2

11 Πραξ. 9,3

12 «Και νυν» της Λιτής της εορτής των Θεοφανείων

13 Αρχιμ. Σωφρονίου Σαχάρωφ, Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστί, εκδ. Γ’, Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας, 1996, σελ. 244

14 Τροπάριο των Αίνων του Όρθρου της εορτής των Θεοφανείων

15 Δ’ Ωδή του Κανόνος του Όρθρου της εορτής των Θεοφανείων

16 Ιω. 8,12

Πηγή: romfea.gr