Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και Βαπτιστής, αναφέρεται και από τους τέσσερεις Ευαγγελιστές, και ήταν αυτός που προετοίμασε τον κόσμο να υποδεχθεί τον Μεσσία.

Ήταν γιος του ιερέα Ζαχαρία και της Ελισάβετ, και ο ερχομός του προφητεύετε από τους προφήτες Ησαΐα και Μαλαχία (Ησαΐας 40,3. Μαλαχίας 3,1. Ματθαίος 3,3 και 11,13-14), και με το κήρυγμά του καλούσε τους ανθρώπους να μετανοήσουν.

Ο λόγος του ήταν πάντα δίκαιος και δυνατός, και έτσι δεν δείλιασε να τα βάλει ακόμη και με τον ίδιο τον βασιλιά Ηρώδη, τον έλεγξε για την παράνομη συμβίωσή του με τη σύζυγο του ζώντος αδελφού του Ηρώδη Φιλίππου, την Ηρωδιάδα, ο οποίος και τον φυλάκισε, και έπειτα σε κάποια γιορτή των γενεθλίων του, ο Ηρώδης ζήτησε από την κόρη της Ηρωδιάδας την Σαλώμη να του χορέψει και της υποσχέθηκε με όρκο να της δώσει ό,τι του ζητήσει. Η Ηρωδιάς, η μητέρα της, που μισούσε τον Ιωάννη, βρήκε τότε την ευκαιρία που αναζητούσε όπου προέτρεψε τότε την κόρη της να ζητήσει το κεφάλι του προφήτη Ιωάννη μέσα σε ένα πινάκιο (πιάτο). Έτσι ακολούθησε ο αποκεφαλισμός.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο έξι ημέρες του χρόνου:

7 Ιανουαρίου: Σύναξις Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, η αρχαιότερη εορτή
24 Φεβρουαρίου: 1η & 2η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του
25 Μαΐου: 3η εύρεση της Τίμιας Κεφαλής του
24 Ιουνίου: Γεννέθλιον του Τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου (εορτάζεται μαζί με τους γονείς του, Ζαχαρία και Ελισάβετ), ορίσθηκε μετά τον καθορισμό των Χριστουγέννων (4ος αιώνας).
29 Αυγούστου: Αποτομή της Τίμιας Κεφαλής του, καθορίστηκε ομοίως τον 4ο αιώνα, και
23 Σεπτεμβρίου: Η σύλληψή του από την μητέρα του, Αγία Ελισάβετ.