Δεν υπάρχει χειρότερο είδος ανθρώπων από τους «ευσεβείς» που θεωρούν τους εαυτούς τους υπερασπιστές και συνεχιστές της Ορθόδοξης πίστης χωρίς καν να έχουν καταλάβει τι είναι Ορθόδοξη Πίστη διότι ποτέ δεν την βίωσαν.
Οι άνθρωποι νομίζουν ότι η πρώτη εντολή είναι το να αγαπάς τον πλησίον σου και όταν τους έλεγα όχι παιδιά δεν είναι αυτή η πρώτη εντολή τότε ένα παιδάκι λέει : Ναι, ναι εγώ την ξέρω. Πoια εντολή είναι; Το αυξάνεστε και πληθύνεστε. Ούτε αυτή βέβαια είναι η εντολή του Θεού η πρώτη, έτσι.
Η πρώτη εντολή του Θεού και η μοναδική εντολή του Θεού, έτσι, η πρώτη και η μοναδική, oι άλλες όλες είναι αποτέλεσμα της εντολής αυτής, είναι να αγαπήσεις τον Θεό με όλη σου την καρδιά. Εντολή πρώτη λέει ο Χριστός “Αγαπήσεις Κύριον τον Θεό σου εξ όλης της ψυχής σου, εξ όλης της καρδίας σου, εξ όλης της ισχύος σου και εξ όλης της διανοίας σου.
Και δεύτερη εντολή, δεύτερη εντολή όμοια με την πρώτη, η οποία βγαίνει μέσα από την πρώτη είναι το να αγαπήσεις τον πλησίον σου. Τα άλλα όλα είναι αποτελέσματα. Αν αγαπάς τον πλησίον σου δεν τον κλέβεις, δεν του λες ψέματα, δεν τον αδικείς, δεν του πιάνεις τα πράγματά του, δεν ενοχλείς την σύζυγο του, δεν ενοχλείς το σπίτι του , δεν τον κατακρίνεις, έτσι, είναι αποτελέσματα της πρώτης εντολής. Και το αγαπήσεις τον πλησίον σου και αυτό είναι αποτέλεσμα της εντολής της πρώτης. Εάν αγαπάς τον Θεό δεν είναι δυνατό να μην αγαπάς τον πλησίον σου. Ο άνθρωπος που αγαπά τον Θεό ως φυσικό αποτέλεσμα της αγάπης του Θεού έχει την αγάπη εις τον αδελφό του.
Άρα, η πρώτη και μοναδική εντολή του Θεού είναι το να αγαπήσουμε τον ίδιο τον Θεό με όλη την καρδιά μας. Επομένως ότι κάμνομε εις την εκκλησία, ότι κάμνομε εις την εκκλησία έχει αυτό το σκοπό. Για αυτό πήγαμε στα προσκυνήματα, για αυτό νηστεύομε, για αυτό προσευχόμαστε, για αυτό εξομολογούμαστε, για αυτό ανάβουμε κεριά, για αυτό διαβάζουμε τους βίους των αγίων, για αυτό κάμνομε τα πάντα. Για να αγαπήσουμε τον Χριστό.
Τώρα που είναι το λάθος. Το λάθος είναι ότι δυστυχώς λέμε ότι κάμνομε όλα αυτά τα πράγματα για να γίνομε καλοί άνθρωποι, και καλύτεροι άνθρωποι, και εδώ είναι η μεγάλη απάτη. Είναι το σκαλί που σκοντάφτουμε όλοι. Γιατί εάν η εκκλησία είχε σκοπό να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους τότε δεν θα υπήρχε λόγος να έχουμε προσωπική σχέση με τον Χριστό ούτε και λόγος υπήρχε να έρθει ο Χριστός στον κόσμο. Για ποιο λόγο δεν μπορούμε να καταλάβουμε τους αγίους νομίζετε. Ή να πω ακόμα πιο απλό πράγμα για ποιο λόγο δεν μπορούμε να καταλάβομε τους ανθρώπους που αγαπούν τον Θεό. […]
Μέσα στην εκκλησία αναπτύσσεται μία σχέση. Προσωπική σχέση του ανθρώπου με τον Χριστόν, όχι με την διδασκαλία του Χριστού, έτσι, όχι με τον Ευαγγέλιο. Το Ευαγγέλιο είναι κάτι που μας βοηθά να φτάσουμε στην αγάπη του Χριστού. Όταν φτάσουμε στην αγάπη του Χριστού δεν χρειάζεται το Ευαγγέλιο. Δεν χρειάζονται, τίποτα δεν χρειάζονται. Αυτά σταματούν όλα. Μένει μόνο η σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Αυτή είναι η διαφορά της εκκλησίας από την θρησκεία.
Η θρησκεία σε μαθαίνει να κάνεις τα καθήκοντα σου, έτσι, όπως ήταν οι ειδωλολάτρες. Eνα παράδειγμα: επήγαμε στα προσκυνήματα, επροσκυνήσαμε, εβάλαμε τα λεφτά μας στο κουτί, αφήσαμε τις λαμπάδες μας, τα λάδια μας, ξέρω ΄γω τις παρακλήσεις μας, τα ονόματά μας, τα πρόσφορά μας, τα πάντα. Αυτά είναι θρησκευτικά καθήκοντα. Αλλά η καρδιά μας δεν άλλαξε καθόλου. Τέλειωσε η ώρα του καθήκοντος είμαστε το ίδιο όπως προηγουμένως.
Έτοιμοι να επιτεθούμε στον άλλο, έτοιμοι να διαμαρτυρηθούμε εναντίον του άλλου, έτοιμοι να ΄μαστε ξινισμένοι πάλι όπως προηγουμένως. Δεν αλλάζει η καρδιά μας. Δεν αποκτούμε την σχέση με τον Χριστό. Γιατί απλώς αρκούμαστε στα καθήκοντα, στα θρησκευτικά καθήκοντα.
Και αυτοί οι άνθρωποι να ξέρετε, αυτοί οι άνθρωποι, οι θρήσκοι άνθρωποι είναι το πιο επικίνδυνο είδος μέσα στην εκκλησία. Αυτοί οι θρήσκοι άνθρωποι είναι επικίνδυνοι. Ο Θεός να μας φυλάει απ’αυτούς. Έλεγε ένας αγιορείτης όταν έκαμνα μια φορά λειτουργία και λέγαμε «Κύριε σώσον τους ευσεβείς» λέει αστειευόμενος «Κύριε σώσον ημάς από τους ευσεβείς» δηλαδή ο Θεός να σε φυλάει από τους θρήσκους ανθρώπους, διότι θρήσκος άνθρωπος σημαίνει μια προσωπικότης διεστραμμένη η οποία ουδέποτε είχε προσωπική σχέση με τον Θεό. Απλώς μόνον κάμνει τα καθήκοντα της απέναντί Του, αλλά καμιά σοβαρή σχέση δεν είχε για αυτό και ο Θεός δεν λέει αυτόν τον άνθρωπο τίποτε. Και σας ομολογώ και εγώ από την πείρα μου ότι δεν είδα χειρότερους εχθρούς της εκκλησίας από τους θρήσκους ανθρώπους.
Πηγή: “Η θεραπεία από την αρρώστια τού Φαρισαϊσμού”, Απομαγνητοφωνημένη ομιλία του Μητροπολίτη Λεμεσού, Αθανάσιου