«Και είπεν ο νεώτερος αυτών τω πατρί· πάτερ, δος μοι το επιβάλλον μέρος της ουσίας» (Λουκ. 15.12).
Μία από τις πιο γνωστές και προσφιλείς ευαγγελικές παραβολές ακούσαμε σήμερα, αδελφοί μου, την παραβολή του ασώτου υιού. Και παρότι ο χαρακτηρισμός «παραβολή του ασώτου» προοιωνίζεται ως πρωταγωνιστή τον νεώτερο υιό, η προσοχή μας στρέφεται συνήθως στην ευσπλαγχνία του πατέρα ή στην σκληρότητα του πρεσβύτερου αδελφού που προτίμησε να μην παρίσταται στη χαρά για την επιστροφή του ασώτου αδελφού του, μη μπορώντας να αποδεχθεί την αγάπη και τη συγχωρητικότητα του πατέρα του.
Και τα δύο αυτά πρόσωπα έχουν, ασφαλώς, βαρύνουσα σημασία στη σημερινή παραβολή, το κυρίαρχο όμως πρόσωπο της παραβολής είναι αδιαμφισβήτητα ο νεώτερος υιός όχι μόνο με την αποστασία του, όχι μόνο με την επανάσταση και την ανταρσία του έναντι του πατέρα του, αλλά και με την επιστροφή, τη μετάνοια και την αποκατάστασή του.
Η διαδρομή του ασώτου είναι η διαδρομή του κάθε ανθρώπου, του κάθε ενός μας, έστω και εάν τις περισσότερες φορές προσπαθούμε να αποστασιοποιηθούμε από τη συμπεριφορά του και να διαφοροποιηθούμε από τη στάση του πρεσβύτερου αδελφού.
Που έγκειται όμως η ομοιότητά μας με τον άσωτο της σημερινής παραβολής; Έγκειται στο γεγονός ότι πιστεύουμε πως ο,τι έχουμε μας ανήκει, αγνοώντας ότι ό,τι έχουμε και ό,τι είμαστε το οφείλουμε στον Θεό. Έγκειται στο γεγονός ότι εμπιστευόμαστε τις δυνάμεις και τις δυνατότητές μας, χωρίς να υπολογίζουμε ότι αυτά στα οποία στηριζόμαστε είναι «ονείρου απατηλότερα», ειναι εφήμερα και προσωρινά, είναι στοιχεία που μεταβάλλονται και δεν μπορούν να μας διασφαλίσουν το μέλλον.
Και έτσι περιπίπτουμε στο ίδιο σφάλμα, στο οποίο περιέπεσε ο άσωτος ζητώντας την απεξάρτησή μας από τον Θεό, δηλώνοντας υπεροπτικά με τη στάση και τη ζωή μας ότι δεν τον χρειαζόμαστε, ότι δεν τον έχουμε ανάγκη, ότι μπορούμε να διευθετήσουμε τα της ζωής μόνοι μας.
Στο σημείο αυτό είναι ανάγκη να προσέξουμε, αδελφοί μου, μια εύκολη δικαιολογία που προβάλλουμε συχνά για να απαλλάξουμε τον εαυτό μας από το βάρος μιας τέτοιας συγκρίσεως και την πραγματικότητα της ομοιότητος με τον άσωτο της παραβολής. Και η δικαιολογία είναι ότι εμείς δεν έχουμε εγκαταλείψει τον Θεό, δεν τον έχουμε αρνηθεί, ούτε έχουμε απομακρυνθεί από την Εκκλησία, που είναι ο οίκος του.
Αλλά, αδελφοί μου, μπορεί να μην έχουμε φθάσει σ᾽ αυτήν την ακραία μορφή αποστασίας από τον Θεό, στην οποία έφθασε ο νεώτερος υιός, αλλά η ζωή και οι επιλογές μας δεν είναι σύμφωνες με τις εντολές και τον νόμο του. Επαναπαυθήκαμε στην ανθρωπινη ευημερία που απολαμβάναμε τις τελευταίες δεκαετίες· προσκολληθήκαμε στα υλικά αγαθά· υιοθετήσαμε αρχές και αξίες που δεν είχαν σχέση με τον Θεό· δουλεύσαμε στην υπηρεσία κυρίων που ήταν εχθροί του Θεού· παρασυρθήκαμε από την απόλαυση των επιγείων και υλικών αγαθών και απολαύσεων και ξεχάσαμε τη νηστεία, την εγκράτεια, την προσευχή, τη μετάνοια.
Λέγαμε πως βρισκόμαστε κοντά στον Θεό, όταν δεν τον αρνούμασταν ανοικτά και απροκάλυπτα, αλλά η καρδία μας πόρρω απείχε αυτού. Και τις συνέπειες αυτής της αποστασίας μας από τον Θεό, αυτής της ψυχικής απομακρύνσεως, τις ζούμε σήμερα· τις βιώνουμε μαζί με τον άσωτο της σημερινής παραβολής, καθώς όλα αυτά στα οποία στηρίξαμε τη ζωή μας, υποχωρούν και εξαφανίζονται.
Όμως, αδελφοί μου, ακόμη και την τελευταία στιγμή, η λύση υπάρχει, και μας την υποδεικνύει ο ίδιος ο Χριστος με την παραβολή του ασώτου.
Ανεξάρτητα από τα σχέδια και τους υπολογισμούς, τις συμβάσεις και τις συμφωνίες των ισχυρών, τα οποία δεν μπορούμε να επηρεάσουμε, υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε εμείς· και αυτό είναι να ακολουθήσουμε τον άσωτο στην πορεία της επιστροφής προς τον Θεό, μιάς επιστροφής που αρχίζει με τη μετάνοια και οδηγεί στη σωτηρία.
Αυτή η ώρα κατά την οποία δεν διαφαίνονται πολλές προοπτικές, υπάρχει η προοπτική του Θεού· υπάρχει η προοπτική της μετανοίας, της αλλαγής της ζωής και της σκέψεώς μας, της αλλαγής των προτεραιοτήτων της ζωής μας, της επιστροφής μας στον Θεό.
Ας μιμηθούμε, λοιπόν, το παράδειγμα του ασώτου και ας τον ακολουθήσουμε όλοι στον δρόμο της μετανοίας και της επιστροφής στην αγκάλη του Θεού-Πατέρα που περιμένει και εμάς για να χαρίσει τη σωτηρία.
Μητροπολίτης Βεροίας
Πηγή: orthodoxtimes.gr