Στην ανατολική οροσειρά των Αγράφων, σε υψόμετρο 800 μέτρων, είναι χτισμένη η Ιερά Κοινοβιακή Μονή Παναγίας Κορώνης (ή Κορώνας), αφιερωμένη στη γέννηση της Θεοτόκου.
Το ιστορικό αυτό μοναστήρι πήρε πιθανότατα την ονομασία του από την τοποθεσία όπου βρίσκεται, σαν «κορώνα» δηλαδή του κάμπου. Βρίσκεται δίπλα στη λίμνη Πλαστήρα, στην ανατολική πλευρά της.
Η ιστορία της Ιεράς Μονής Κορώνης ξεκίνησε τον 12ο αιώνα και συγκεκριμένα το 1123, όταν βρέθηκε με θαυμαστό τρόπο η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Κορώνης. Ιδρύθηκε επί αυτοκράτορος Ιωάννου Β’ του Κομνηνού, ως σταυροπηγιακή, πατριαρχική και βασιλική. Η πρώτη ονομασία της ήταν «Μονή της Κρυεράς Πηγής».
Μετά από καταστροφή που υπέστη, ξαναχτίστηκε στις αρχές του 1500 από τον Ανδρέα Μπούνο, πλούσιο άνδρα των Αγράφων. Ακόμη και σήμερα θυμίζει φρουριακό συγκρότημα, στο πρότυπο των μονών του Αγίου Όρους. Το Καθολικό είναι μεγάλος ναός, αφιερωμένος στο Γενέσιο της Θεοτόκου, τρίκογχος, σταυροειδής με τρούλο και νάρθηκα και ανήκει στον αθωνικό τύπο, ενώ στη βόρεια πλευρά της λιτής βρίσκεται το παρεκκλήσιο του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Ο ναός αγιογραφήθηκε το 1587 από τον μοναχό Δανιήλ, μαθητή του Θεοφάνους του Κρητός. Εντυπωσιακές είναι οι τοιχογραφίες του «Ενταφιασμού της Θεοτόκου», του «Κτίτορος» και της «Επισκέψεως».
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας. Κατά την τουρκοκρατία, η Ιερά Μονή Κορώνης συνέβαλε στην πνευματική και μορφωτική υποστήριξη του έθνους. Εκεί, κατά την παράδοση, λειτουργούσε κρυφό σχολειό σε καιρούς μεγάλης τουρκικής πίεσης. Τον Δεκέμβριο του 1943 πυρπολήθηκε, με αποτέλεσμα να καταστραφούν σπάνια χειρόγραφα και πλούτος κειμηλίων. Θαυματουργικώς διασώθηκε η εικόνα της Παναγίας της Παμμακαρίστου του τέμπλου.
Στη μονή έζησαν αρκετοί και σπουδαίοι ιεράρχες. Κατά τα τέλη του 16ου αιώνα εκάρη μοναχός και μόνασε στο μοναστήρι ο Ιερομάρτυς Άγιος Σεραφείμ, Αρχιεπίσκοπος Φαναρίου και Νεοχωρίου, η τίμια κάρα του οποίου φυλάσσεται σήμερα στη μονή.
Ο Άγιος Σεραφείμ γεννήθηκε στην Πεζούλα Καρδίτσας περί τα μέσα του 16ου αιώνα, από γονείς ευσεβείς και ενάρετους, τον Σωφρόνιο και τη Μαρία. Από μικρό παιδί διακρινόταν για τον καλό του χαρακτήρα, την αγάπη του προς την Εκκλησία και τις φιλομοναχικές του τάσεις, γι’ αυτό και πήγε να μονάσει πολύ νωρίς στην Ιερά Μονή της Κυρίας Θεοτόκου της Κρυεράς Πηγής, της σημερινής Κορώνης.
Εκεί, στο μοναστήρι, φάνηκαν οι πολλές του αρετές και νωρίς χειροτονήθηκε πρεσβύτερος, ενώ κατόπιν ανέλαβε και ηγούμενος της μονής. Αργότερα, νέος ακόμη στην ηλικία, έγινε Αρχιεπίσκοπος Φαναρίου και Νεοχωρίου, γεγονός που του έδωσε τη δυνατότητα να προσφέρει πολλές υπηρεσίες στην Εκκλησία και στο υπόδουλο Γένος και να στηρίζει πολύ με τα κηρύγματά του και τις περιοδείες του στα Άγραφα τους Έλληνες που στέναζαν κάτω από τον τουρκικό ζυγό. Για τη δράση του λοιπόν αυτή τόσο ως ηγούμενου όσο και ως επισκόπου προκάλεσε το μίσος των αγάδων Τούρκων της περιοχής (με αφορμή το κίνημα του 1601, που έκανε ο Μητροπολίτης Λαρίσης-Τρίκκης, Διονύσιος ο Φιλόσοφος, και ο Άγιος Σεραφείμ ως συνεργός).
Η μονή πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου, του Γενεσίου της Θεοτόκου, και στις 4 Δεκεμβρίου, του Αγίου Ιερομάρτυρος Σεραφείμ. Συγκεντρώνει πλήθος προσκυνητών από όλη την Ελλάδα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Βρίσκεται σε απόσταση 7 χλμ. από το χωριό Μεσενικόλας Καρδίτσας, κοντά στη λίμνη Πλαστήρα. Η πρόσβαση είναι εύκολη.
Πηγή: ekklisiaonline.gr
