«Η βοήθεια»

Μακαρίζουμε και πάλι, μέσα στη λατρεία της Αγίας μας Εκκλησίας, μαζί με τις αγγελικές δυνάμεις και όλη τη χορεία των Αγίων, «την αειμακάριστον και παναμώμητον και μητέρα του Θεού ημών».

Προσφέρουμε τα άνθη της ευλαβείας και του σεβασμού μας σ΄ εκείνη, που είναι η «όντως Θεοτόκος», διότι «ουκ άνθρωπον ψιλόν εγέννησεν, αλλά Θεόν αληθινόν · … ουκ άνθρωπον αποθεωθέντα αλλά Θεόν ενανθρωπήσαντα» 1, «Θεόν σεσαρκωμένον, ου θεοφόρον άνθρωπον» 2.

Δεν γέννησε, δηλαδή, η Θεομήτωρ έναν απλό θεοφόρο ή θεωθέντα άνθρωπο, αλλά τόν ίδιο το Θεό Λόγο, τον Μονογενή Υιό του Θεού.

Εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας σε εκείνη, που δοκίμασε τον πόνο και τη «ρομφαία» του Συμεών κατά την ώρα του σταυρικού θανάτου του Υιού της. Γιατί, ενώ διέφυγε τις ωδίνες του τοκετού, γνώρισε τους πόνους κατά τον καιρό του πάθους, υπομένοντας καρτερικά το σπαραγμό των σπλάχνων της από τη μητρική αγάπη, βλέποντας τον υιό της, που Τον γνώρισε ως Θεό από τη γέννησή Του, να φονεύεται ως κακούργος3. Όμως, η άβυσσος των πόνων δεν κατέβαλε την Παναγία, ούτε την καταπόντισε, γιατί είχε ταυτόχρονα μέσα της μία ισομεγέθη άβυσσο της υπομονής και της ταπεινώσεως, της πίστεως και της ελπίδος, καθώς και την απόλυτη αφοσίωσή της στα κρίματα του Θεού4.

Γι΄ αυτό, γνωρίζει να συμπονά, να συμπαρίσταται και να βοηθά, να γίνεται, κατά την έκφραση του ιερού υμνογράφου, «η βοήθεια των πιστώς δεομένων» 5.

Βοήθεια, λοιπόν, η Θεοτόκος.
Βοήθεια των ανθρώπων.
Ιατρεία των ασθενών.
Καταφυγή των χειμαζομένων.
Σκέπη των αδικουμένων.
Αντίληψη των πολεμουμένων.

Και μας βοηθά η Θεοτόκος, πρώτον, στον πνευματικό αγώνα που διεξάγουμε. Η πάλη, όπως την περιγράφει ο Απόστολος Παύλος, δεν είναι «προς αίμα και σάρκα, αλλά προς τας αρχάς, προς τας εξουσίας, προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου, προς τα πνευματικά της πονηρίας εν τοις επουρανίοις» 6. Καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε εχθρούς ορατούς και αοράτους, που μας ζητούν να αμφισβητήσουμε την παρουσία του Θεού στη ζωή μας και τη σωστική κιβωτό της σωτηρίας μας που είναι η Εκκλησία μας, και μας πιέζουν να απομακρυνθούμε από τη χάρη του Θεού η οποία παρέχεται διά των θεουργών Μυστηρίων.

Σ΄ αυτόν τον πνευματικό αγώνα του ανθρώπου που θέλει να βιώνει το θέλημα του Θεού εναντίον του αμαρτωλού κόσμου, πρωτίστως βοηθός είναι ο Κύριος των Δυνάμεων. Αυτός με την πανσθενουργό δύναμή Του σβήνει «τα πεπυρωμένα βέλη του πονηρού τα καθ΄ ημών δολίως κινούμενα» 7. Αλλά καί εκείνη, η οποία έφερε στον κόσμο «τη σωτηρία των βροτών» και της ευσπλαχνίας το πέλαγος που είναι ο Χριστός, διά των πρεσβειών της συμπαρίσταται και επιβλέπει στον πόλεμο των παιδιών της και γεμάτη συμπάθεια γίνεται για τον καθένα «θερμή προστάτις και βοηθός τας των εναντίων εφόδους αποτειχίζουσα και προς σωτηρίαν καθοδηγούσα» 8.

Βασικό της έργο είναι η πρεσβεία και η θερμή ικεσία για τους επί γης ανθρώπους. Μοιάζει με τη μητέρα εκείνων, που στην καταστροφή του πολέμου, κατόρθωσε να φθάσει στο φρούριο και να ασφαλισθεῖ, όμως ανησυχεί, κλαίει και οδύρεται, διότι τα παιδιά της, πάνω στη σύγχυση του πολέμου, αποπροσανατολίσθηκαν και δεν έχουν ακόμη φθάσει στο φρούριο. Διά τούτο παρακαλεί φορτικώς και δέεται με δάκρυα προς τον κύριο του φρουρίου να σώσει τα παιδιά της. Και ο Κύριος ακούει των παρακλήσεών της 9.

Ψάλλει γεμάτος θαυμασμό ο Άγιος Ανδρέας Επίσκοπος Κρήτης «Ως συμπαθής ούσα Κόρη, συμπαθέστατον Λόγον ἐκύησας ημίν μετά σαρκός, τούτον αεί εκδυσώπησον του ρυσθήναι κινδύνων και θλίψεων και άλλων πειρασμών, τους αγνήν Θεοτόκον εν πίστει σε δοξάζοντας» 10.

Δεύτερον. Μας βοηθά η Θεοτόκος:

στις θλίψεις και στις δοκιμασίες αυτής της ζωής,
στις ασθένειες τις δικές μας και των οικείων μας,
στις αδικίες και στις συκοφαντίες που καθημερινά δεχόμαστε,
στα πικρά ποτήρια των θλίψεων τα οποία επιτρέπει ο Θεός στη ζωή μας,
στα δεινά και στις δυσκολίες που μας κάνουν να πονούμε και που πολλές φορές μας οδηγούν στην απελπισία.

Τότε η Θεοτόκος έρχεται ταχύτατος βοηθός. Η βασίλισσα του πόνου γίνεται παρήγορος, ιατρός, βοηθός, βακτηρία, ενθάρρυνση και ενίσχυση, προκειμένου να άρουμε το σταυρό και, διά του προσωπικού μας Γολγοθά, να φθάσουμε στη δόξα της Αναστάσεως.

Η βοήθειά της καλύπτει όλο το φάσμα της ζωής, των αναγκών και των προβλημάτων μας. Με το μαφόριο των δραστικοτάτων ικεσιών της μας καλύπτει κάθε δύσκολη στιγμή και γίνεται σημείο της μητρικής της προστασίας. Γι΄ αυτό και ο Χριστιανός καταφεύγει με εμπιστοσύνη σε αυτήν και ο πρώτος λόγος που βγαίνει από τα χείλη του είναι ο όνομά της, επαναλαμβάνοντας συχνά πυκνά την ικετήριο ῳδή μαζί με τον ιερό υμνογράφο : «Διάσωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκε, ότι πάντες μετά Θεόν εις σε καταφεύγομεν, ως άρρηκτον τείχος και προστασίαν» 11.

Πόσο ωραία μας διατυπώνει την αλήθεια αυτή ο Άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης σ΄ ένα περίφημο κανόνα του ! «Εν παντί εξαίφνης θροϊσμώ, μόνον σου το όνομα ότι φωνώ και δέους απαλλάττομαι, τοιαύτη η χάρις σου, και τηλικαύτη η άμετρος βοήθεια · ῂ πας ο προστρέχων, Δέσποινα εξ αναγκών λελύτρωται» 12.

Τρίτον. Βοηθός η Θεοτόκος στους αγώνες του Έθνους μας. Η προστασία της Παναγίας δεν περιορίζεται μόνο στα πρόσωπα των ανθρώπων, αλλά επεκτείνεται και στα ανθρώπινα σύνολα. Η κοινωνία, οι πόλεις, αποτελούν αντικείμενο της προστασίας της Θεοτόκου.

Αυτό το γεγονός βιώθηκε και διαπιστώθηκε ιστορικά στην περίπτωση της Κωνσταντινουπόλεως. Αυτή η πόλη γνώρισε επανειλημμένα την προστασία της Θεοτόκου, αφού στην ακαταμάχητη σκέπη της κατέφευγαν ο κλήρος, οι άρχοντες ο λαός και ο στρατός. Γι΄ αυτό και ψάλλουμε μέχρι σήμερα το γνωστό κοντάκιο του Ακαθίστου «Τη Υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια».

Ἀλλωστε, για την περίπτωση αυτή γράφτηκε και ο Ακάθιστος Ύμνος, ο οποίος ψάλλεται μέχρι και σήμερα, για να εκφράζουν πάντοτε οι Χριστιανοί την ευχαριστία τους στο πανάγιο πρόσωπό της.

Δεν θα πρέπει να ξεχνούμε ακόμη, τη βοήθεια της Παναγίας στους αγώνες του Έθνους μας για την απελευθέρωση της πατρίδος μας. Ο εθνεγέρτης Επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας, γράφουν οι ιστορικοί, στην μάχη της Χαλκωμάτας, όταν είδε τους Τούρκους να τον περικυκλώνουν, φώναξε δυνατά: «Παναγία μου, σώσε τουλάχιστον την πατρίδα μου».

Αυτήν την προστασία της Παναγίας ζήσαμε στον πόλεμο του 1940. «Στο μέτωπο, σε όλη τη γραμμή, από τη γαλανή θάλασσα του Ιονίου μέχρι ψηλά τις παγωμένες Πρέσπες, ο ελληνικός στρατός άρχιζε να βλέπει παντού το ίδιο όραμα : Έβλεπε τις νύκτες μία γυναικεία μορφή να προβαδίζει ψηλόλιγνη, αλαφροπερπάτητη, με την καλύπτρα της αναριγμένη από το κεφάλι στους ώμους. Την αναγνώριζε, την ήξερε από παλιά, του την είχαν τραγουδήσει όταν ήταν μωρό και ονειρευόταν στην κούνια. Ήταν η μάνα η μεγαλόψυχη στον πόνο και στη δόξα, η λαβωμένη της Τήνου, η υπέρμαχος Στρατηγός» 13.

Σε αυτήν, λοιπόν, θα πρέπει να αναθέσουμε και εμείς τη δική μας ελπίδα και την προσδοκία, γιατί, με τα μάτια της πίστεως, γνωρίζουμε ότι θα φθάσουν οι παρακλήσεις μας στο θρόνο του Υιού και Θεού της.

Σε αυτήν οφείλουμε να ακουμπάμε πάντοτε και ιδιαίτερα στις κρίσιμες ώρες που διέρχεται η πατρίδα μας.

Αυτή, δηλαδή η Παναγία, θα μας πιάσει, ακόμη, από το χέρι και θα μας παρουσιάσει στον Υιό και Θεό της και θα μεσιτεύσει για τη δική μας σωτηρία κατά τη φοβερή ώρα της κρίσεως.

«Και σε μεσίτριαν έχω, προς τον φιλάνθρωπον Θεόν · μη μου ελέγξη τας πράξεις, ενώπιον των αγγέλων · παρακαλώ σε Παρθένε, βοήθησόν μοι εν τάχει» 14. ΑΜΗΝ

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ

1 Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, Έκδοσις ακριβής της ορθοδόξου πίστεως, Γ 2 (46), ΕΠΕ 1,284-286
2 ο.π., Δ 14 (87) ΕΠΕ 1,482
3 ο.π., 486
4 Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, Η Θεοτόκος, Εισαγωγή, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, Αθήνα 1990, σελ. 52
5 Κανών Ακαθίστου Ύμνου, ῳδή ε΄
6 Εφεσ. 6,12
7 Ακολουθία Αποδείπνου, πρβλ. Εφεσ. 6,16
8 Αυτόθι
9 Ευθυμίου Στύλιου, Επισκόπου Αχελώου, Η Πρώτη, εκδ. Σήμαντρο, Αθήνα 1987, σελ. 275
10 Θεοτοκάριον, ήχος β΄, Δευτέρα εσπέρας, ῳδή θ΄
11 Παρακλητικός Κανών προς την Υπεραγία Θεοτόκο
12 Θεοτοκάριον, ήχος β΄, Πέμπτη εσπέρας, ῳδή α΄
13 Εμφανίσεις και θαύματα της Παναγίας, εκδ. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2015, σελ. 173
14 Εξαποστειλάριον Παρακλητικού Κανόνος προς την Υπεραγία Θεοτόκο, περίοδος Δεκαπενταυγούστου

Πηγή: proseuxi.gr